Tek Hücreli Amip Tehlikesi: Naegleria fowleri

Bir zamanlar Güney Avustralya’da keşfedilen tek hücreli amip, sıcak tatlı su kaynaklarında yaşamını sürdürüyor. Ancak bu amip 25°C ile 40°C arasındaki sıcaklıklarda gelişirken tuzlu suda veya yeterince klorlanmamış tatlı su havuzlarında hayatta kalamıyor.

Naegleria fowleri adındaki bu amip genellikle suyun burundan girerek beyne ulaşması sonucu ölümcül bir enfeksiyona neden oluyor. Bu durum, “birincil amip meningoensefaliti” olarak adlandırılan nadir bir hastalığa yol açıyor. Hastalık oldukça ölümcül olmasına rağmen nadir görülüyor. Örneğin, ABD’de 1962’den bu yana kaydedilen 164 vakadan sadece 4 kişi hayatta kalabildi.

Amip, kirli su ile burun yıkama gibi aktiviteler sırasında veya tatlı suda başını suya sokarak bulaşabilmektedir. Bu nedenle burun yoluyla su girişini engellemek, enfeksiyondan korunmanın temel bir yoludur. Özellikle çocukların suda oynamaları sırasında suyun burunlarına kaçma riski daha yüksek olduğundan ebeveynlerin dikkatli olmaları önemlidir.

Beyin yiyen amip, tatlı su havuzlarında ve göletlerde ciddi bir tehdit oluşturabilirken, iyi bakımlı ve yeterince klorlanmış havuzlarda risk bulunmamaktadır. Dolayısıyla tatlı suya girdiğinizde havuzun bakımının uygun olup olmadığından emin olmanız önemlidir.

Amip nedeniyle meydana gelen enfeksiyonlar nadir olsa da, enfekte olan bireyler için sonuçlar ölümcül olabilmektedir. Avustralya’da 2018’e kadar 22 vaka bildirilmiş olup bunların sadece 4’ü son 20 yılda meydana gelmiştir. Ancak bu riskin az olması, tedbirleri elden bırakmamamız gerektiği anlamına gelmemektedir.

Tatlı su kaynaklarında güvenli bir şekilde yüzmek isteyenler için başlarını suya sokmamak veya burunlarına su kaçmasını engellemek en etkili korunma yöntemlerinden biridir. Uzmanlar, klorlanmış havuzların tercih edilmesinin en güvenli seçenek olduğunu vurgulamaktadır.